This post is also available in: English
Po sažetku svjedokove pisane izjave, koji je u sudnici pročitao tužilac Edward Russo, RFJ-072 “nije vidio leševe, ali je čuo da je ubijeno 10-20 osoba i da su im tijela raskomadana…Vidio je srpske vojnike kako pale kuće”.
Svjedok je izjavio da su te zločine počinili “Martićevci”, specijalna jedinica “redovne milicije”, koja je dobila ime po tadašnjem ministru unutrašnjih poslova Srpske autonomne oblasti (SAO) Krajine Milanu Martiću.
“Martićevce” je RFJ-072 opisao kao “lokalne Srbe koji su išli na obuku u logor u Golubiću”.
Po svjedoku, “mnogi ‘Martićevci’ bili su časni, ali su neki samo htjeli da čine zločine, što su i uradili tokom i poslije napada” na Saborsko.
Tokom napada na Saborsko, “Martićevcima” je komandovao Nikola Medaković zvani Medo, precizirao je RFJ-072.
Prema optužnici, logor u Golubiću, “Martićevce” i druge jedinice koje su u njemu obučavane, formirala je i kontrolisala Služba državne bezbjednosti (SDB) Srbije čiji je šef bio Stanišić, a njegov pomoćnik Simatović.
Stanišića (66) i Simatovića (67) optužnica tereti za progon, ubistva, deportacije i prisilno premještanje hrvatskih i muslimanskih civila tokom ratova u Hrvatskoj i BiH, 1991-1995. U četiri tačke optuženi su za zločine protiv čovječnosti, a po petoj za kršenje zakona i običaja ratovanja.
RFJ-072 posvjedočio je da je, kao pripadnik Teritorijalne odbrane, učestvovao u napadu na Saborsko koji su, 12. novembra 1991., izvele JNA (Jugoslovenska narodna armija) i milicija samoproglašene SAO Krajine.
Prema svjedokovoj pisanoj izjavi, Saborsko je tada “potpuno uništeno” i opljačkano.
“Sve je gorjelo”, rekao je svjedok u sudnici, dodajući da niko nije ni pokušavao da ugasi požare, ni da sahrani poginule.
Tužilac Russo predočio je, tokom ispitivanja, RFJ-072 izjavu drugog svjedoka da je “najgori od ‘Martićevaca’ bio Pejić iz Ogulina koji je strijeljao osam ljudi u centru Saborskog i sam se poslije hvalio po kafanama da je to uradio zato što mrzi sve ustaše”.
RFJ-072 je potvrdio da je tog istog Pejića i on pominjao u svojoj pisanoj izjavi, koja za sada nije u potpunosti dostupna javnosti.
Zastupnik optužbe svjedoku je iz izvještaja oficira JNA, dan poslije napada, citirao da se u Saborskom “nastavlja sa čišćenjem sela, terena i mještana”.
Na pitanje šta se podrazumijeva pod “čišćenjem mještana”, RFJ-072 odgovorio je: “Pod čišćenjem mještana mislilo se na ostale građane tog mjesta, ako ih je bilo… Ne znam koga su tražili, ako poslije toga nikog živog nije bilo u Saborskom”.
Nastavak unakrsnog ispitivanja svjedoka bit će nastavljen sutra, 6. jula.
Zločini za koje su optuženi Stanišić i Simatović počinjeni su, kako tvrde tužioci, tokom sprovođenja udruženog zločinačkog poduhvata, čiji je cilj bilo trajno i nasilno uklanjanje Hrvata i Muslimana s velikih dijelova teritorija Hrvatske i BiH, radi ostvarivanja srpske dominacije. Na čelu zločinačkog udruženja bio je, po tužiocima, tadašnji predsjednik Srbije Slobodan Milošević.
Poslije prvog suđenja, Prvostepeno vijeće Haškog tribunala oslobodilo je, 29. maja 2013., Stanišića i Simatovića krivice po svih pet tačaka optužnice.
Međutim, Apelaciono vijeće Tribunala usvojilo je, 15. decembra 2015., ključne osnove žalbe koju je na tu presudu uložilo Tužilaštvo. Poništilo je oslobađajuću presudu i naložilo da proces bude ponovljen.
