Stanišić i Simatović “koristili jedinice za etničko čišćenje”

Tužilac Adam Weber rekao je da su Stanišić i Simatović iskoristili kontrolu nad srpskim institucijama za etničko čišćenje.

“Optuženi su iskoristili svoju kontrolu nad srpskim institucijama i Službom državne bezbjednosti (SDB) da etnički očiste Hrvatsku i BiH”, rekao je Weber.

Kao jedan od ključnih dokaza, tužilac je izdvojio govor koji je Simatović održao 1997. godine na proslavi godišnjice Jedinice za specijalne operacije SDB-a Srbije u bazi u Kuli. Kako je citirao tužilac, Simatović, koji je bio prvi komandant “Crvenih beretki”, u tom govoru je, pored ostalog, rekao da su jedinice SDB-a Srbije “s uspjehom učestvovale u šest združenih operacija” u Hrvatskoj i BiH.

Simatović je, govoreći pred tadašnjim predsjednikom Srbije Slobodanom Miloševićem i Stanišićem, precizirao da je SDB Srbije držala 26 logora za obuku srpskih snaga širom Hrvatske i BiH.

Sa snimka svečanosti, o kojem će, kako je najavio, “govoriti mnogi svjedoci”, tužilac je izdvojio scenu u kojoj Stanišić na mapi pokazuje Miloševiću lokacije tih logora.

“Dokazat ćemo da su na tim mjestima srpske snage počinile brutalno etničko čišćenje”, rekao je Weber, podvlačeći da su optuženi jedinice SDB-a Srbije “koristili za počinjavanje zločina” radi ostvarivanja cilja zločinačkog udruženja.

Bivši šef Službe državne bezbjednosti Srbije Stanišić i njegov pomoćnik Simatović optuženi su za zločine nad Hrvatima i Muslimanima tokom ratova u Hrvatskoj i u BiH. Optužnica ih tereti za progon na rasnoj, vjerskoj i političkoj osnovi, ubistvima, deportacijama i prisilnim premještanjem hrvatskih i muslimanskih civila.

Prema optužnici, Simatović i Stanišić su bili učesnici udruženog zločinačkog poduhvata, čiji je cilj bio trajno i nasilno uklanjanje Hrvata i Muslimana s velikih dijelova teritorija Hrvatske i BiH, koji bi zatim bili uključeni u ujedinjenu srpsku državu.

Poslije prvog suđenja Prvostepeno vijeće Haškog tribunala oslobodilo je Stanišića i Simatovića krivice po svih pet tačaka optužnice.

Apelaciono vijeće je usvojilo 15. decembra 2015. ključne osnove žalbe koju je na tu presudu uložilo Tužilaštvo. Poništilo je oslobađajuću presudu i naložilo da proces bude ponovljen.

Weber je u uvodnom izlaganju opisao i operacije u BiH u kojima su učestvovale jedinice SDB Srbije – “Frenkijevci” ili “Crvene beretke”, Srpska dobrovoljačka garda pod komandom Željka Ražnatovića Arkana i “Škorpioni”.

“Sve te jedinice počinile su zločine”, podvukao je tužilac.

Izdvojio je streljanje šest muslimanskih mladića iz Srebrenice, koje su, u julu 1995, u okolini Trnova počinili i snimili pripadnici “Škorpiona”. Odluka o upućivanju te i drugih formacija pod kontrolom Stanišića i Simatovića na trnovsko ratište bila je, po Weberu, donijeta u proljeće 1995. na sastanku u zgradi Ministarstva unutrašnjih poslova Srbije u Beogradu.

Kao primjer zločina “Tigrova” pod komandom Željka Ražnatovića Arkana, Weber je naveo ubistvo 65 muškaraca i silovanje jedne žene u Sanskom Mostu, u jesen 1995. godine. Nedugo zatim, u oktobru 1995. godine, predsjednik Republike Srpske Radovan Karadžić uručio je nagradu Ražnatoviću u Bijeljini i zahvalio mu za radni doprinos.

“Arkan je tada napuštao BiH, pošto je završio posao”, rekao je tužilac.

Prvi svjedok Optužbe pod pseudonimom RFJ-153 rekao je da je u Kninu je 1991. bio zvaničnik savezne službe bezbjednosti bivše Jugoslavije i da je Stanišića u to vrijeme vidio dva puta ispred kninske policijske stanice.

Svjedoku je tada rečeno da “SDB Srbije vodi obuku u logoru Golubić” radi stvaranja Srpske autonomne oblasti Krajina. Na ulicama Knina, svjedok je viđao “Knindže” u crnim uniformama.

RFJ-153 posvjedočio je da je, u junu 1991., u Šibeniku vidio oko 600 Hrvata protjeranih iz Knina, od kojih je čuo da ih je tamošnja policija, pod komandom Milana Martića, pretukla i spalila im kuće.

RFJ-153 tvrdio je da je bio očevidac jednog ubistva na ulici Belog Manastira, ali da nije znao ko je bila žrtva. Oko Belog Manastira, po svjedoku, bili su razmješteni “Frenkijevci”, “Arkanovci”, “Šešeljevci” i druge jedinice.

Ponovljeno suđenje se nastavlja u četvrtak, 15. juna.