Karadžić: Tužilaštvo traži doživotni zatvor

Prvostepenom presudom, izrečenom 24. marta, Haški tribunal je Karadžića osudio na 40 godina zatvora, proglasivši ga krivim za genocid u Srebrenici, progon Muslimana i Hrvata širom BiH, terorisanje stanovništva Sarajeva i uzimanje pripadnika UNPROFOR-a za taoce.

Po presudi, ta krivična djela počinjena su u okviru četiri udružena zločinačka poduhvata u kojim je Karadžić bio protagonista.

Glavni tužilac Serge Brammertz je u najavi žalbe ocijenio da je Prvostepeno vijeće “pogriješilo u primjeni zakona i utvrđivanju činjenica… kada je izreklo kaznu blažu od doživotne, imajući u vidu nalaze o Karadžićevoj krivičnoj odgovornosti”.

Osim toga, sudije su, po tužiocu, propustile da takvu odluku obrazlože, tim prije što su “nepropisno odmjerile otežavajuće i olakšavajuće okolnosti”.
Predmet žalbe tužioca biće i odluka Prvostepenog vijeća da Karadžića oslobodi krivice po prvoj tački optužnice, koja ga tereti za genocid nad Muslimanima i Hrvatima u sedam opština u BiH.

Brammertz je ocijenio da je Raspravno vijeće počinilo grešku kada je utvrdilo da “Karadžić i ostali učesnici u udruženom zločinačkom poduhvatu nisu imali genocidnu namjeru” prema nesrpskim stanovnicima tih opština.

Sudije su, kako se navodi u najavi tužiočeve žalbe, morale utvrditi da je Karadžić imao “genocidnu namjeru” da Muslimane i Hrvate djelimično uništi kao etničke grupe i da je “genocid činio dio zajedničke zločinačke namjere sveobuhvatnog udruženog zločinačkog poduhvata”.

Prema prvostepenoj presudi, Karadžić je bio protagonista “krovnog” udruženog zločinačkog poduhvata, čiji je cilj bilo trajno i nasilno uklanjanje Muslimana i Hrvata sa velikih dijelova teritorije BiH koji bi bili uključeni u novu srpsku državu.

Navod optužnice da je taj progon u sedam opština imao razmjere genocida, Prvostepeno vijeće je u presudi odbilo kao nedokazan.

Tužilaštvo tvrdi da su sudije pogriješile zato što su primijenile “suviše usku definiciju genocidne namjere”, kao i zato što su utvrdile da cilj trajnog uklanjanja stanovništva ne potvrđuje genocidnu namjeru.

S tim u vezi je i još jedna osnova žalbe Tužilaštva. Prvostepenom presudom utvrđeno je da nije dokazano da su životni uslovi u kojim su srpske vlasti držale Muslimane i Hrvate u pritvorima u opštinama bili usmjereni na njihovo fizičko uništavanje, djelimično ili potpuno.

Brammertz u najavi žalbe ocjenjuje da dokazi pokazuju suprotno – da je svrha nametanja teških životnih uslova bilo uništavanje pritvorenika kao pripadnika nesrpskih etničkih grupa.

Glavni tužilac traži da Apelaciono vijeće ispravi ove greške, proglasi Karadžića krivim za genocid u sedam opština i, shodno tome, poveća mu kaznu.
Žalba Tužilaštva, po današnjoj najavi, imaće i četvrtu osnovu, koja se odnosi na pravno tumačenje počinjenih zločina – istrebljenja, ubistva i progona – u okviru sveobuhvatnog udruženog zločinačkog poduhvata.

Karadžić je takođe danas uložio najavu žalbe po čak 50 osnova. O žalbama Odbrane i Optužbe, kada budu podnijete, odlučivaće Apelaciono vijeće Mehanizma za međunarodne krivične sudove (MMKS) u Haagu, pravnog nasljednika Haškog tribunala. Rok za donošenje pravosnažne presude ne postoji.