Stanišić, tadašnji zamjenik šefa Službe državne bezbjednosti (SDB) Srbije i Simatović, operativac te službe, optuženi su za zločine u Hrvatskoj i BiH.
Prema optužnici, paravojske koje je konstrolisala SDB u Zvorniku su, u proljeće i ljeto 1992., ubile na stotine muslimanskih civila, a na hiljade protjerale.
Mujić, koji je s proljeća 1992. bio načelnik zvorničke policije, izjavio je da su 6. aprila srpski policajci napustili njegovu stanicu i formirali svoju. Tog dana svjedok je vidio “pun autobus Arkanovaca” na prilazu gradu.
Dva dana kasnije, 8. aprila te godine, Zvornik su napali “Arkanovci, Šešeljevci i dijelom pješadija JNA”.
Simatovićev branilac Mihajlo Bakrač sugerisao je, tokom unakrsnog ispitivanja, da su Arkanovci i Šešeljevci tada bili pod komandom JNA, a svjedok je to prihvatio.
“Mi nismo imali oružje, čime da se branimo pred tim nesrazmjernim napadom. Pucnjava je počela oko deset sati ujutro, a oko dva popodne već su u grad ulazile agresorske snage… Veliki broj građana prešao je u Mali Zvornik, dio je otišao ka Tuzli, a dio je ostao”, posvjedočio je Mujić.
Tužioci su u sudnici prikazali snimak BBC-a na kojem lider Srpske radikalne stranke Vojislav Šešelj kaže da je napad na Zvornik bio “dobro isplaniran i pripremljen”.
Na snimku se vide srpski paravojnici kako privode ugledne Muslimane, a zatim i utovaranje na kamione leševa civila, među kojima su bile i žene, ubijenih na ulicama.
Predstavnik UNHCR-a Jose Maria Mendiluce na snimku je rekao da je u Zvorniku vidio četiri kamiona s leševima, te kako artiljerija otvara vatru iz Srbije na Zvornik. Svjedok Mujić je potvrdio da je čuo detonacije iz topova dok je sutradan, 9. aprila, bio pritvoren u Malom Zvorniku, u Srbiji.
Mujić je svjedočio i o hapšenju četvorice srpskih paravojnika, koji su noć uoči napada greškom došli u Zvornik umjesto u Mali Zvornik. Uhapšeni su bili Milorad Luković Legija i braća Dušan i Vojin Vučković, koji su tvrdili da su “pripadnici JNA”. Po ranijem nepotvrđenom svjedočenju na odvojenom procesu s njima je bio i Zvezdan Jovanović.
“Moj zaključak je bio da su oni bili Arkanovci i Šešeljevci, jer su imali legitimacije Srpske dobrovoljačke garde (SDG), Šešeljevih četnika… Imali su kape koje su nosili Arkanovci, žice za davljenje, rambo-noževe”, izjavio je Mujić.
Prema njegovim riječima, odmah su ga pritisli da pusti uhapšene i to komandant srpske Teritorijalne odbrane (TO) Marko Pavlović, komandant Tuzlanskog korpusa JNA Savo Janković i “pukovnik Bošković iz Generalštaba JNA u Beogradu”.
Pavlović je, kako je kazao svjedok, zaprijetio da ako se uhapšenima nešto desi da će on pobiti Muslimane koje je držao.
Mujić je potom, kako je rekao, Ulemeka, Vučkoviće i još jednog paravojnika predao Pavloviću, a zatim je bio nekoliko dana pritvoren “samo zato što sam Musliman”, poslije čega je pušten da ode u Njemačku.
Iz ratne bilježnice Ratka Mladića, bivšeg komandanta Vojske Republike Srpske (VRS), tužioci su pročitali Pavlovićeve riječi sa sastanka u junu 1992: “Najaktivniji smo bili u iseljavanju Muslimana”.
Mujić je potvrdio da su do tada iseljeni Muslimani iz sela oko Zvornika.
Prema optužnici, Pavlović, čije je pravo ime Branko Popović, u vrijeme napada na Zvornik bio je pripadnik SDB-a Srbije.
Vojin Vučković zvani Žuća je po oslobađanju formirao paravojnu formaciju “Žuće” koja je počinila teške zločine nad zvorničkim Muslimanima, zbog kojih je njegov brat blizanac Duško zvani Repić, u Srbiji 1993., bio osuđen na deset godina zatvora.
Milorad Ulemek Legija bio je zamjenik komandanta SDG-a Željka Ražnatovića Arkana, a zatim i zapovjednik Jedinice za specijalne operacije SDB-a Srbije, koje su, po optužnici, počinile brojne zločine tokom rata u BiH.
Ulemek je osuđen na 40 godina zatvora zbog ubistva premijera Srbije Zorana Đinđića u martu 2003., kao i neposredni počinilac tog zločina Jovanović.
Stanišić i Simatović su optuženi za progon, ubistva, deportacije i prisilno premještanje hrvatskih i muslimanskih civila tokom ratova u Hrvatskoj i BiH.
Suđenje se nastavlja sutra, 28. februara.
