Krajišnik o prijedlozima Izetbegovića i Silajdžića

Odgovarajući opširno na pitanja Karadžića o događajima uoči rata u BiH, Krajišnik je kazao da su muslimanski i hrvatski poslanici stalno bili protiv srpskih i majorizovali ih. 

“Muslimanska i hrvatska strana zalagale su se za izdvajanje iz Jugoslavije na neustavan način, a srpska strana za poštovanje Ustava i iznalaženje kompromisa”, naveo je Krajišnik i dodao da je za izlazak BiH iz Jugoslavije bila potrebna dvotrećinska parlamentarna većina, koju zagovornici suverene BiH nisu imali zbog protivljenja Srba.

Svjedok je rekao da je u januaru 1991. predsjednik Stranke demokratske akcije (SDA) Alija Izetbegović u Skupštini dao “zapanjujuću izjavu” da će “žrtvovati mir za suverenu BiH”. Tog ljeta SDA je, po Krajišniku, formirala paravojne snage – Patriotsku ligu i Zelene beretke.

Formiranje skupštine, a zatim i republike srpskog naroda u BiH, po Krajišniku, bilo je posljedica nezakonitog usvajanja deklaracije o suverenosti u Skupštini BiH, bez učešća srpskih poslanika, u oktobru 1991. godine. 

Po Krajišniku, vođstvo bosanskih Srba je u decembru odustalo od ostanka u Jugoslaviji i prihvatilo nezavisnu BiH nakon što je obećano da će u njoj postojati srpska “nacionalna jedinica”.

“Ja sam vrlo često i od gospodina Izetbegovića jasno čuo da bi najbolje bilo da se podijeli BiH, ali da je BiH ‘tigrova koža’, pa bi trebalo voditi računa da ostane što manje ‘nas kod vas’ i ‘vas kod nas’”, kazao je Krajišnik.

Svjedok je tvrdio da su mu Izetbegović i tadašnji premijer BiH Haris Silajdžić u Ženevi 1993. tražili 33 odsto teritorije BiH, da se formiraju tri entiteta.

“‘Slobodno idite ako hoćete da se udružite sa Srbijom’, to je bila iskrena politika Izetbegovića, nego je imao mnogo ljudi oko sebe koji su imali fiks-ideju da bi Bosna sad trebala biti unitarna, da se rat vodi do tog cilja, i to je, na kraju, bio problem”, rekao je Krajišnik.

I proglašavanje Republike Srpske 9. januara 1992. godine, po Krajišniku, bilo je u skladu sa planovima međunarodne zajednice, kao i ranije formiranje srpskih opština i zajednica opština širom BiH.

Krajišnik je 31. avgusta ove godine pušten iz zatvora u Velikoj Britaniji, nakon što je izdržao dvije trećine kazne od 20 godina zatvora, na koju ga je Tribunal u Haagu osudio zbog deportacije, prisilnog premještanja i, djelimično, progona Muslimana i Hrvata tokom rata u BiH.

Na početku svjedočenja, Krajišnik je kazao da priprema zahtjev za reviziju osuđujuće pravosnažne presude i da “živi za dan kad će čuti – ‘nije kriv’”.

Karadžić, tadašnji predsjednik i vrhovni komandant oružanih snaga Republike Srpske, takođe optužen za progon nesrpskog stanovništva širom BiH, koji je u sedam opština imao razmjere genocida, kao i za genocid u Srebrenici, teror nad civilima u Sarajevu i uzimanje pripadnika UNPROFOR-a za taoce. 

Krajišnik će svjedočenje nastaviti u utorak, 12. novembra.