Secesijom na secesiju

Vještak Ković pobijao je nalaze istorijskih eksperata Optužbe Patricka Traynora i Roberta Donije, koje je nazvao pristrasnim i utemeljenim na “izvlačenju činjenica iz istorijskog konteksta”.

Kao primjer takvog “izvlačenja iz konteksta”, Ković je naveo da su eksperti Tužilaštva “secesiju Srba u BiH” posmatrali van “secesije Muslimana i Hrvata od Jugoslavije”.

“Ne možete da razumijete srpsku secesiju unutar BiH ako ne razumijete secesiju Hrvata i Muslimana od Jugoslavije”, naznačio je Ković.

Po vještaku Odbrane, ključni potezi Srba tokom rata bili su iznuđeni secesionizmom Muslimana i Hrvata, jer su prve poteze oni povukli težnjama ka suverenosti.

“To je secesionistički građanski rat u kojem Srbi pokušavaju da ostanu na okupu i da odgovore na poteze secesionista”, kazao je vještak.

Usljed nedostatka tog konteksta, u radovima eksperata Optužbe, po Koviću, “srpski potezi su u vakuumu”, a na taj način – analizom postupaka i dokumenata samo jedne strane – “moglo bi se dokazati da je Velika Britanija ugrožavala Hitlerovu Njemačku”.

Logičnom nedosljednošću Ković je nazvao zalaganje međunarodne zajednice za multietničko društvo, uz istovremenu podršku secesionistima od bivše Jugoslavije i insistiranje na “unitarnoj BiH”.

Mladić, ratni komandant Vojske Republike Srpske (VRS), optužen je za progon Muslimana i Hrvata, koji je u šest opština imao razmjere genocida. Generala Mladića optužba tereti i za genocid u Srebrenici, terorisanje stanovnika Sarajeva i uzimanje pripadnika UNPROFOR-a za taoce.

Djelovanje VRS-a u Sarajevu, Ković je takođe prikazao kao iznuđeno početnim blokadama kasarni Jugoslovenske narodne armije (JNA) u gradu i formiranjem “partijskih vojski” Stranke demokratske akcije (SDA) koje su prerasle u Armiju BiH (ABiH).

To što je Donia pisao o ratu u Sarajevu a nije pomenuo srpske žrtve, Ković je izdvojio kao “šokantno”, sugerišući da je i ekspert Optužbe rat u gradu vidio kao “sukob dobra i zla”.

Ković je istoričarima Tužilaštva zamjerio i što nisu ništa rekli o Cutileirovom mirovnom planu, koji je, po njemu, Alija Izetbegović prvo prihvatio, a zatim, na sugestiju Sjedinjenih Američkih Država (SAD), odbacio.

Na početku unakrsnog ispitivanja, tužilac Arthur Traldi pitao je svjedoka osporava li muslimanske žrtve u Sarajevu.

“Ne sporim stradanje muslimanskih civila u Sarajevu i BiH”, odgovorio je Ković, ustvrdivši da, nasuprot tome, američki istoričar Donia nije spominjao srpske žrtve u gradu.

Na pitanje negira li da je VRS granatiranjem i snajperisanjem terorisala civile u Sarajevu, kako je navedeno u optužnici, vještak je uzvratio da cilj nije bilo terorisanje, nego zadržavanje vojnih efektiva ABiH u gradu.

“Išlo se na podjelu grada, svrha nije bio teror”, naglasio je Ković, dodavši da je “neselektivnog granatiranja i snajperisanja bilo… ali i po Srbima”.

Ković je “spornom” nazvao i tvrdnju o blokadi Sarajeva, zato što je “Sarajevo uvijek bilo povezano sa zaleđem”.

Vještak Odbrane će sutra, 1. decembra, nastaviti da odgovara na pitanja tužioca.