U RS-u će se izučavati istorija iz ratnog perioda kao u udžbenicima u Srbiji

“U osnovnim školama u Republici Srpskoj od septembra 2018. godine uveden je novi udžbenik za deveti razred, a od naredne školske 2019/2020. godine, koristiće se novi udžbenik za treći i četvrti razred gimnazije u kom će građanski rat u BiH biti jedna od tema”, kaže se za BIRN u pisanoj izjavi Ministarstva prosvjete RS-a.

Prethodni udžbenici istorije u RS-u uključivali su samo nekoliko opštih činjenica o ratu.

Ministarstvo takođe navodi da pedagoški zavodi Srbije i RS-a rade na harmonizaciji sadržaja za takozvanu “nacionalnu” grupu predmeta u nastavnom planu i programu – jezik, istoriju, geografiju i prirodu i društvo.

“Nacionalna” grupa predmeta se u školama u BiH izučava u zavisnosti od nacionalne pripadnosti učenika, odnosno u zavisnosti od toga jesu li oni Bošnjaci, Hrvati ili Srbi.

Misija OSCE-a u BiH saopštila je da pozdravlja regionalnu saradnju kao način unapređenja pomirenja i uzajamnog razumijevanja, ali je upozorila da je reforma nastave istorije dugotrajan, osjetljiv i komplikovan proces u postkonfliktnim društvima.

“Uključivanje sadržaja u vezi sa događajima između 1992. i 1995. važno je pitanje za odgovorne obrazovne vlasti, ali to mora da bude učinjeno na inkluzivan i nepristrasan način”, kaže se za BIRN u pisanom odgovoru ambasadora Brucea Bertona, šefa Misije OSCE-a u BiH.

Berton napominje da smjernice za pisanje i ocjenu udžbenika istorije za osnovne i srednje škole u BiH, koje su usvojila sva ministarstva obrazovanja u zemlji, kažu da autori udžbenika treba da smanje količinu informacija u vezi sa političkom istorijom, te da udžbenici treba da budu objektivni, naučno bazirani i usmjereni ka izgradnji uzajamnog razumijevanja, pomirenja i mira u zemlji.

“Ovo takođe znači da udžbenici treba da uključe ​​različite istorijske izvore o određenim događajima kako bi se podstakao dijalog i izgradila tolerancija”, dodaje Berton.

Politička analitičarka iz Sarajeva Zlatiborka Popov-Momčinović za BIRN kaže da je ključno da sve lekcije, kao i udžbenici, budu dobro izbalansirane i zasnovane na činjenicama.

“Mi, kao postkonfliktno društvo, trebamo nastavnike koji neće interpretirati nijednu činjenicu unutar određenog političkog okvira, tako da oni (nastavnici) moraju biti potpuno svjesni toga tokom obrazovnog procesa”, naglašava Popov-Momčinović.

“Obrazovni sistem, posebno u BiH i susjednoj Srbiji ili Hrvatskoj, mora biti oslobođen ideologije, i to nas u ovom trenutku najviše brine”, dodaje ona.

Pedagoški zavod Republike Srpske tvrdi da su školski udžbenici u Srbiji i Republici Srpskoj već slični i da samo dio njihovog sadržaja treba izmijeniti.

“Nemamo namjeru da bilo koga povrijedimo zato što vodimo računa o zaštiti identiteta srpskog naroda, ne braneći da to i drugi rade. Od 2002. godine u RS-u učenici bošnjačke nacionalnosti imaju nacionalnu grupu predmeta, kao i učenici hrvatske nacionalnosti”, rekao je Predrag Damjanović, direktor Pedagoškog zavoda RS-a, 2018. godine, kada je projekat pokrenut.