Vještak vojne struke Mile Stojković iz Beograda objasnio je da su seoske čete na području Zvornika bile pod Opštinskim štabom Teritorijalne odbrane (TO) i da je, formiranjem Vojske Republike Srpske (VRS), sve strukture trebalo do sredine maja 1992. da budu inkorporisane u njen sastav, ali da se kasnilo u tom procesu.
“Seoske straže, čete… svi bi oni ušli pod ingerenciju komande Zvorničke brigade, što nije bio slučaj, naročito u vrijeme iz optužnice, 27. maja”, rekao je Stojković.
Naveo je da je u dokumentaciji našao preporuke i upozorenja Štabu TO-a zbog kašnjenja i angažovanja jedinica po sopstvenom nahođenju. Prema njegovim riječima, Štab TO-a nema pravo na borbenu upotrebu jedinica.
Vještak je kazao da je bilo velikih problema sa dobrovoljačkim jedinicama. Na pitanje o strukturi čete iz Malešića, rekao je da je vladao hijerarhijski odnos i da je ona bila pod nadležnošću Štaba TO-a.
“Spora transformacija dovela je do toga da je komandant čete iz Malešića morao slušati komandanta Opštinskog štaba”, rekao je vještak, napominjući da nije našao dokument da je Štab izdao neko naređenje četi.
Osvrnuo se i na pitanje o razoružavanju bošnjačkog stanovništva.
“Ako je tako učinjeno, onda nije bilo opravdanja da se krene na stanovništvo koje je razoružano”, kazao je Stojković i dodao da razoružano stanovništvo mora maksimalno da se štiti.
Tužiteljica Zorica Đurđević pitala ga je o deportaciji stanovništva iz Jusića. Stojković je objasnio da u principu nije dozvoljeno pomjerati stanovništvo osim u slučaju bezbjednosnih razloga.
“Ne smije se primjenjivati nikakva sila, nikakva tortura. Mora se stanovništvu staviti na znanje da ih se sklanja iz bezbjednosnih razloga i da će se moći vratiti”, naveo je vještak.
Dodao je da je, prema međunarodnom humanitarnom pravu, dozvoljeno izvršiti trijažu muškaraca, ali da oni ne smiju biti korišteni u borbi.
Stojković je iznio nalaz i mišljenje na suđenju Peri Radiću, Boži Vidoviću, Branku Studenu i Vladi Ristanoviću, koji su optuženi za ubistva najmanje 48 osoba i progon stanovništva bošnjačke nacionalnosti iz Jusića u maju 1992. godine.
Na pitanja branioca Dejana Bogdanovića da li je vidio ijedan dokument iz Štaba TO-a Zvornik ili Malešićke čete o njenim aktivnostima na dan 27. maja, vještak Stojković je rekao da nije. Potvrdio je da četa u to vrijeme nije bila operativna vojska, već odbrambena jedinica TO-a.
Složio se sa braniocem Radivojem Lazarevićem da je, ako je primopredaja u komandi Zvorničke brigade bila 2. juna, to je bio trenutak kada je ta jedinica počela da funkcioniše. Branioca je interesovalo šta bi značilo, u kontekstu odgovornosti, ukoliko su komandant Štaba TO-a Marko Pavlović i njegov zamjenik bili na licu mjesta. Stojković je kazao da svi moraju biti u koordinaciji s komandantom.
Vještak je braniocu Milošu Periću rekao da nije imao podataka o učešću drugih jedinica izvan Malešićke čete u akciji u Jusićima. Kazao je da bi druge jedinice mogle biti potčinjene toj četi ili djelovati u sadejstvu, što onda podrazumijeva i višu komandu.
Nastavak suđenja zakazan je za 7. oktobar.
