Suprotna mišljenja revizora i čelnika pravosudnih institucija
Nakon provedene istrage, iz Ureda disciplinskog tužioca je kazano da su donijeli odluku kojom se odbacuje pritužba koja je anonimno podnesena u junu 2015. godine.
Prijava se poziva na nalaz Službe za reviziju Republike Srpske, koja je analizirala rad Osnovnog suda za 2014. godinu. U preporukama je navedeno da je čelnicima ove institucije isplaćivana prevelika plata, da su pripravnici angažirani bez javnog konkursa, kao i da im nije isplaćivano osiguranje, a da su javne nabavke vršene netransparentno.
U Glavnoj službi za reviziju Republike Srpske je potvrđeno da su uočene nepravilnosti u radu Osnovnog suda u Banjoj Luci, ali nisu detaljnije htjeli komentarisati svoj nalaz.
“Revizijom koja je urađena za 2014. godinu uočene su brojne nepravilnosti u radu Osnovnog suda u Banjoj Luci i sve su navedene u revizorskom izvještaju”, rekao je glavni revizor Republike Srpske Duško Šnjegota.
Prema anonimnoj prijavi, koja je dostavljena Balkanskoj istraživačkoj mreži Bosne i Hercegovine (BIRN BiH), navodi se da su Milan Tegeltija, za oko pola godine dok je bio predsjednik Osnovnog suda u Banjoj Luci, i Milenko Milekić, koji je preuzeo njegovu funkciju, navodno odgovorni za disciplinske prekršaje zbog nepravilnosti u zapošljavanju, isplati plata i naknada te javnim nabavkama.
Tegeltija, koji je od ljeta 2014. godine došao na čelo Visokog sudskog i tužilačkog vijeća (VSTV), nije želio komentarisati navode prijave, dok je Osnovni sud, na čijem je čelu Milekić, odgovorio u pisanoj formi prihvatajući neke navode revizora, dok za druge tvrde da su neosnovani.
Koliko sudija, tolika plata
Prijava protiv Tegeltije i Milekića sadržavala je 12 tačaka, a prva se odnosila na to da su tokom 2014. godine sebi čelnici isplaćivali plate u iznosu od 3.600 umjesto 3.200 konvertibilnih maraka (KM). Prema Zakonu o platama i naknadama sudija i tužilaca u Republici Srpskoj, za čelnike sudova sa 30 i više sudija predviđena je plata od 3.200 KM, dok je za one koji imaju 60 i više određena plata od 3.600 KM.
Osnovni sud u Banjoj Luci je tokom 2014. imao sistematizovano preko 60 sudijskih mjesta, ali je na dan 31. decembra te godine u radu bilo njih 56, zbog čega su revizori utvrdili da bi se naknada za predsjednika suda trebala smanjiti na 3.200 KM.
Iz Osnovnog suda ističu da se plate predsjednika sudova obračunavaju po broju sistematizovanih mjesta, a ne na osnovu realnog mjesečnog broja sudija.
“U prilog tome imamo i mišljenje VSTV-a kao najveće institucije u pravosuđu koja je najpozvanija da vrši pravna tumačenja, dok revizor koji je ekonomista to svakako ne razumije. Ukoliko bi se odredbe zakona tumačile na drugi način, plata predsjednika bi bila promjenjiva kategorija i njena visina bi morala varirati zbog čestih odlazaka sudija u penziju ili smrtnog slučaja”, navode iz Osnovnog suda.
Slična primjedba revizora odnosila se na upošljavanje sudskog administratora, iako zakon predviđa ovu poziciju samo za sudove s preko 60 sudija. Iz Suda odgovaraju da imaju administratora još od 2006. godine, te da je ova osoba uposlena putem javnog konkursa po zakonu, jer ovaj sud ima preko 60 sudija po sistematizaciji.
Više prigovora se navodi u revizorskom izvještaju, kao i prijavi protiv Tegeltije i Milekića, u odnosu na zapošljavanje pripravnika i sklapanju ugovora o djelu.
“U Osnovnom sudu angažovana su u 2014. godini 42 pripravnika-volontera, a Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji je predviđeno sedam. Prijem ovih osoba je izvršen bez provedene procedure javnog konkursa, što nije u skladu sa Zakonom o sudovima Republike Srpske”, navodi se u revizorskom izvještaju.
Revizori su također naveli da za ove pripravnike nisu obračunati i plaćeni doprinosi za zdravstveno i osiguranje za slučaj nesreće na poslu, čime su prekršeni zakoni o sudovima i doprinosima u Republici Srpskoj (RS) i budžet je oštećen za skoro 60.000 KM.
I godinu dana kasnije, u nalazu revizora Ministarstva pravde RS-a navodi se da je Osnovni sud primao pripravnike i radnike bez javnog konkursa, a predsjedniku Milekiću je isplaćivana plaća u iznosu od 3.600 KM, a uposlenih sudija je bilo 59.
U Osnovnom sudu negiraju da su pripravnici zaposleni bez javnog konkusa.
“Pripravnici se primaju putem javnog konkursa koji objavljuje predsjednik suda, a njihov broj je utvrđen sistematizacijom, gdje stoji da Osnovni sud ima 60 mjesta. Taj broj nikada nije u potpunosti popunjen”, navode iz suda.
Oni dodaju da se javni konkursi objavljuju jednom ili dvaput godišnje, ali priznaju da tokom 2014. godine nisu isplaćivali osiguranje pripravnicima.
“U navedenom periodu nije uplaćivano osiguranje, a to je ispravljeno nakon mišljenja revizora i sada nema zastoja po navedenom”, napominju iz Osnovnog suda.
Ugovori i nabavke
Revizori navode i primjedbe na postupke javnih nabavki u Osnovnom sudu za 2014. godinu. U nalazu revizora stoji da je tokom te godine proveden samo jedan otvoreni postupak, a 32 direktna sporazuma, što je predstavljalo 43 posto svih nabavki.
“Bez provođenja postupaka javnih nabavki izvršene su nabavke u iznosu od najmanje 107.437 KM, bez zaključenih ugovora ili primjenjujući ugovore iz ranijih godina koji reviziji nisu prezentovani. Osnovni sud za nabavke režijskog materijala, usluga održavanja kancelarijske opreme i goriva nije proveo procedure i postupke u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama”, navodi se u revizorskom izvještaju.
U Osnovnom sudu nisu odgovorili na pitanje u vezi s nabavkama za 2014. godinu, ali su kazali da je tokom naredne dvije godine znatno smanjen broj direktnih sporazuma.
“Što se tiče javnih nabavki za period 2015/2016. potrošeno je oko 150.000 KM, a na direktne sporazume tek otpada 18 posto, zbog faktičkih nemogućnosti sprovođenja javnih nabavki po određenim stavkama”, rekli su u Osnovnom sudu.
Dodatna primjedba revizora odnosila se na ugostiteljski objekat “Kings” d.o.o. Banja Luka P.J. “Romanov”, koji je radio u prostorijama Osnovnog suda iako 2014. godine nisu imali zaključen validan ugovor s njima.
“Navedeni ugostiteljski objekat je radio po ugovoru koji je bio na snazi od 2006. godine, a u 2014. nije produžavan zbog rekonstrukcije zgrade”, pojasnili su u Osnovnom sudu.
Prema njihovim tvrdnjama, i ova primjedba revizora je ispravljena.