Akti sabotaže i terorizma

Bjelica, koji je bio lider Srpske demokratske stranke (SDS) u Sokocu, izjavio je da je glavni cilj te stranke bilo očuvanje Jugoslavije i “ravnopravnosti” srpskog naroda u BiH. Za izbijanje sukoba, Bjelica je okrivio “muslimanske ekstremiste” koji su početkom 1992., počinili akte “sabotaže i terorizma”.

Za Krizni štab SDS-a, čiji je član bio, Bjelica je kazao da je osnovan u aprilu 1992. i da, nasuprot navodu optužnice, nije bio tajni organ komande i kontrole nad srpskim snagama.

Prema riječima svjedoka, Krizni štab bio je potupno autonoman i nije dobijao uputstva od vrha stranke. Štab je, kako je izjavio, radio na održavanju normalnog života.

Bošnjaci su, zatim, počeli da napuštaju Sokolac i obližnja naselja gdje su bili manjina, ali ih srpske vlasti nisu podvrgavale pritisku da odu, posvjedočio je Bjelica.

On je sugerisao da je odlazak Bošnjaka bio dobrovoljan i kao potvrdu da je to bio “dobar potez”, naveo je da se većina Bošnjaka vratila svojim domovima poslije rata.

Karadžić, bivši predsjednik SDS-a i Republike Srpske (RS), optužen je za progon bošnjačkog i hrvatskog stanovništva iz 20 opština širom BiH, uključujući i opštinu Sokolac. Na teret mu je stavljen i genocid u Srebrenici, terorisanje civila u Sarajevu i uzimanje pripadnika UNPROFOR-a za taoce.

Ofanziva Druge romanijske brigade Vojske Republike Srpske (VRS) u sokolačkoj opštini u ljeto 1992. godine, prema Bjelicinom svjedočenju, bila je posljedica odbijanja Bošnjaka da se razoružaju, nakon što se u incidentima povećao broj srpskih žrtava.

Tokom akcije “demilitarizacije”, bošnjačke snage pružale su otpor i žrtve su pale na obje strane.

Tvrdeći da u Sokocu nije bilo srpskih paravojnih formacija, već “neformalne grupe mladih ljudi”, Bjelica je potvrdio da su te grupe “terorisale i muslimane i Srbe”.

Prije Bjelice, u korist Karadžićeve odbrane svjedočio je bivši sekretar Glavnog i Izvršnog odbora SDS-a, Trifko Komad, koji je izjavio da je ta partija nastojala da spriječi rat i sukobe. Istu svrhu – da “štite, a ne protjeruju nesrbe” – imali su krizni štabovi u opštinama širom BiH. Komad je takođe tvrdio da su krizni štabovi djelovali samostalno i nezavisno od vrha SDS-a.

U unakrsnom ispitivanju, tužilac Alan Tieger svjedoku je predočio da je Karadžić u februaru 1992. godine poslanicima SDS-a u Skupštini BiH prenio da je naložio kriznim štabovima da sprovedu uputstvo o preuzimanju vlasti i u opštinama sa srpskom manjinom, a ne samo gdje su bili većina, koje je nazvano “varijanta A i varijanta B”.

Suđenje Karadžiću biće nastavljeno u srijedu, 3. aprila.