Članak

Kličković i ostali: (Ne)legalni krizni štabovi

28. Januara 2009.08:56

U nastavku unakrsnog ispitivanja, vještakinja Tužilaštva BiH govorila o djelovanju kriznih štabova tokom 1991. i 1992. godine.

Tokom drugog dana davanja iskaza, Dorothea Hanson, vještakinja Tužilaštva BiH i analitičarka u Haškom tužilaštvu, istakla je da su krizni štabovi, između ostalog, izdavali naređenja vojsci teda nisu djelovali u skladu sa zakonom, što su Odbrane pokušale osporiti.

 

“Krizni štabovi i ratna predsjedništva su poduzimali korake za prisilne odlaske nesrba, i taj obrazac je bio prisutan u većini općina pod kontrolom bosanskih Srba. Civilni organi vlasti su radili za isti cilj, ali različitim oruđem, i radnje koje su poduzimali krizni štabovi nisu bile u skladu sa zakonom”, objasnila je Hanson.

 

Tužilaštvo BiH tereti Gojka Kličkovića, Jovana Ostojića i Mladena Drljaču, između ostalog, za učešće u ubistvima, prisilnom preseljavanju, zatvaranju, fizičkom i psihičkom zlostavljanju, te mučenju civila nesrba s područja Bosanske Krupe, kao i njihovom lišavanju prava na pravično i nepristrasno suđenje.

 

Sva trojica se terete za udruženi zločinački poduhvat koji je počeo u ljeto 1991. godine i imao za cilj stvaranje države bosanskih Srba iz koje će većina nesrpskog stanovništva biti trajno iseljena.

 

“Poznato mi je da je u Krupi postojao Privremeni ratni vojni sud, koji bi, kako je stajalo u uputstvu rukovodstva Srpske demokratske stranke (SDS) iz 19. decembra 1991. godine, štitio društvenu imovinu srpskog naroda”, kazala je Hanson.

 

Tokom unakrsnog ispitivanja, vještakinja Hanson je pojasnila da je analizirala samo krizne štabove bosanskih Srba koji su djelovali na području BiH, zbog čega je Odbrana izrazila sumnju da se radi o “jednostranom dokumentu”.

 

Hanson je kazala da su krizni štabovi, između ostalog, podržavali vojne jedinice kojima su djelimično davali logističku podršku i u nekim općinama izdavali naređenja, te su imali “neke ovlasti” nad zatočeničkim centrima.

 

“U većini slučajeva su predlagali pripadnike vojske, a u Krupi su izdali naređenje o rušenju mostova tokom 1992. godine. Takvi uticaji kriznih štabova su na početku bili veći, ali su s vremenom slabili, tako da u junu ili julu više nisu izdavali naredbe, već prijedloge vojsci”, objasnila je Hanson.

 

Krajem maja 1992., kako je kazala Hanson, krizne štabove zamijenila su ratna predsjedništva, koja su prestala s radom u ljeto i jesen te godine.

 

Hanson je rekla da nije upoznata da su postojale potvrde kojima nesrpsko stanovništvo iz Bosanske Krupe svoju imovinu ostavlja tadašnjoj Srpskoj Republici BiH, te da ne zna da li je Privremeni vojni sud donosio odluke tokom svog djelovanja.

 

Odbrana Mladena Drljače je tokom ispitivanja vještakinje istakla da su, prema propisima iz bivše Jugoslavije, a koji su u to vrijeme bili na snazi, krizni štabovi bili legalni organi vlasti, te da naredbe koje su oni mogli propisivati predstavljaju “najniže akte”.

 

U optužnici stoji i da je Drljača tokom 1992. godine bio predsjedavajući sudija u Privremenom vojnom sudu, gdje su zatvorenici ispitivani, te nasumično optuživani i zatvarani, te u nekoliko slučajeva puštani na slobodu.

 

Ispitivanje vještakinje Hanson počelo je 27. januara, www.bim.ba/bh/151/10/16254/

 

Nastavak suđenja zakazan je zasrijedu, 4. februar 2009. godine.