Do septembra produžen rok za izvještaje komisija o stradanju u Srebrenici i Sarajevu

Zasjedanje Komisije za istraživanje stradanja svih naroda u srebreničkoj regiji u periodu 1992-1995. godina. Izvor: rcirz.org

Rezultati rada Međunarodne komisije za istraživanje stradanja svih naroda u srebreničkoj regiji u periodu 1992–1995. i Međunarodne komisije za istraživanje stradanja Srba na području Sarajeva u periodu 1991–1995., koje su formirane na inicijativu Milorada Dodika dok je obavljao dužnost predsjednika entiteta Republika Srpska, prolongirani su i neće biti objavljeni kako je bilo očekivano do sada.

Iz Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica Republike Srpske su za BIRN BiH potvrdili da je određen novi rok za izvještaje.

“Možemo vam potvrditi da je Vlada Republike Srpske produžila rok za podnošenje izvještaja (…) do kraja septembra 2020. godine”, naveli su iz Republičkog centra.

Vlada Republike Srpske je 2004. usvojila izvještaj Komisije o događajima u i oko Srebrenice od 10. do 19. jula 1995. godine ali je u augustu 2018. ovaj izvještaj stavljen van snage zaključkom Narodne skupštine Republike Srpske donesenim na posebnoj sjednici. Tada je odlučeno da će se formirati dvije nove komisije, za koje je tada navedeno da svoj posao mogu završiti u roku od godinu dana.

Predsjedavajući Predsjedništva BiH Milorad Dodik, koji je bio i inicijator formiranja Komisije o Srebrenici, tvrdio je da bi zadatak, po njemu, bio da ona konačno utvrdi istinu o dešavanjima u srebreničkoj regiji u periodu od 1992. do 1995. godine.

Neki od članova komisije prethodno su javno iznosili sumnju u sudski utvrđene činjenice o dešavanjima u Srebrenici.

Haški tribunal, Sud BiH te pravosuđa u Srbiji i Hrvatskoj do sada su osudili 47 osoba – na više od 700 godina i četiri doživotne kazne zatvora – za genocid, zločine protiv čovječnosti i druge zločine počinjene u julu 1995. u Srebrenici. Ovim presudama utvrđeno je da se u Srebrenici u julu 1995. godine, kada je ubijeno više od 7.000 pretežno muškaraca i dječaka, a prognano više od 40.000 žena, djece i staraca, van svake razumne sumnje, desio genocid.

Haški sud je osudio i dvojicu bivših komandanata Sarajevsko-romanijskog korpusa Vojske Republike Srpske (VRS) Stanislava Galića i Dragomira Miloševića za kampanju teroriziranja građana Sarajeva dok je glavni grad BiH bio pod opsadom.

Pravnici i eksperti za tranzicijsku pravdu su kritizirali osnivanje ovih komisija smatrajući da su osobe koje su imenovane u njih pristrasne, kao i da se radi o pokušaju osporavanja genocida u Srebrenici i kampanje terorisanja građana Sarajeva.

Trideset i jedan međunarodni stručnjak za sukobe u bivšoj Jugoslaviji u februaru 2019. godine potpisao je otvoreno pismo u kome se navodi da formiranje komisije od strane vlasti Republike Srpske “više liči na revizionizam nego na istinski napor za utvrđivanje istine”.

Tada su održani i prvi sastanci komisija, a BIRN BiH je pisao da su do početka pandemije koronavirusa održana četiri sastanka i nekoliko videokonferencija komisija.