Suđenje

Macura Rade: Tužilaštvo tvrdi da je optuženi propustio kazniti odgovorne za ubistva civila

30. Maja 2023.16:17
Tužilaštvo Bosne i Hercegovine počelo je sa iznošenjem završne riječi na suđenju za zločine počinjene nad civilnim stanovništvom u Gradišci 1992., u kojoj je navelo da je Prva četa Drugog bataljona Prve gradiške brigade, čiji je komandant bio optuženi Rade Macura, provodila akciju osiguranja terena u Turjaku kada je ubijena grupa civila.
Rade Macura
Rade Macura. Foto: Sud BiH.

Tužiteljica Olivera Đurić je iznoseći završnu riječ navela da se moraju razdvojiti dva događaja iz juna 1992. u zaseoku Samardžije, kada je ubijena grupa civila Bošnjačke nacionalnosti koja je iz Kozarca preko Kozare pokušala pobjeći u Hrvatsku.

Prvi događaj je, navela je Đurić, kada grupa civila Bošnjaka u večernjim satima 22. juna nailazi na seosku stražu u Turjaku, prilikom čega dolazi do razmjene vatre i ranjavanja Mirka Samardžije, koji je bio na straži. Drugi događaj se dešava 23. juna u jutarnjim satima, kada na teren stiže Prva četa Drugog bataljona Prve gradiške brigade, čiji je komandant bio Rade Macura. Tada je ponovo došlo do razmjene vatre, prilikom čega je ranjen jedan pripadnik Prve čete. Grupa civila se potom predala i položila oružje, nakon čega su lišeni života, navela je Đurić.

“Da je optuženi počinio krivično djelo koje mu se stavlja na teret u svojstvu komandanta postoji niz dokaza. Kao nadležna osoba koja je 23. juna 1992. godine izvršila pretres terena, kada je grupa ljudi lišena života, propustio je da kazni odgovorne“, rekla je Đurić.

Ona se pozvala na svjedočenje zaštićenog svjedoka “M“, koji je rekao da su civili ubijeni nakon što su predali oružje. Tokom čitanja završne riječi podsjetila je i na iskaz Dragomira Keserovića, koji je rekao da grupa civila koja položi oružje ne predstavlja legitimni vojni cilj. Đurić je istakla da je prilikom ekshumacije njihovih tijela iz masovne grobnice u Turjaku pronađeno nekoliko komada vojne odjeće, istakavši da se radilo o civilima koji su bježali iz Kozarca, što su tokom svjedočenja rekli članovi njihovih porodica.

Đurić se pozvala i na svjedočenje vještaka vojne struke Martina Frančeševića, koji je utvrdio da je akciji u mjestu Turjak učestvovala jedinica iz dijela Prve čete Drugog bataljona Prve gradiške brigade VRS-a.

Kao dokaz da je jedinica kojom je Macura komandovao upućena u Turjak, Đurić je navela nekoliko materijalnih dokaza i svjedočenja. U prilogu za monografiju Prvog krajiškog korpusa Vojske Republike Srpske (VRS) navodi se, kako je pročitala tužiteljica, događaj od 23. juna 1992. godine u kojem piše da je “neutralisana teroristička grupa iz Kozarca“. U dva borbena izvještaja Drugog bataljona Prve krajiške brigade zabilježeno je da  je “izvršena likvidacija odmetnika u selu Turjak“. Đurić je istakla da je vojska iz Gradiške došla i vršila pretres terena.

Pozvala se na svjedočenja pripadnika Stanice javne bezbjednosti Gradiška Rade Subotića i Dragoja Samardžije, koji su naveli da policija nije provodila uviđaj u Turjaku nakon ovog događaja, koji nije ni evidentiran u krivični upisnik.

Đurić je navela da se iz dokaza koje je izvelo Tužilaštvo može zaključiti da je za vrijeme počinjena krivičnog djela postojao oružani sukob, te da je na snazi bila opšta mobilizacija. Objasnila je da se Turjak nalazi u podnožju planine Kozare, dvadesetak kilometara od Gradiške, a da su ljudi iz Kozarca pokušali pobjeći preko Kozare.

“Na platou Kozare bile su srpske snage koje su hvatale te ljude“, rekla je Đurić.

Rade Macura je optužen da je, kao komandir Prve čete Drugog bataljona Prve gradiške brigade, za vrijeme pretresa terena u mjestu Turjak – gdje se nalazila grupa civila bošnjačke nacionalnosti iz Kozarca, koja se, bježeći pred ratnim sukobima, pokušavala prebaciti do granice s Hrvatskom – bio prisutan tokom ubistava deset civila, među kojima su bile i tri žene.

Nastavak iznošenja završne riječi Tužilaštva BiH zakazan je za 4. juli.

Jasmin Begić