Vijest

SAD sankcionisale organizatore Dana RS-a zbog plana otcjepljenja i povezanosti s Dodikom

17. Januara 2025.20:17
Američke vlasti uvele su sankcije za pet osoba i jednu organizaciju jer pomažu predsjedniku Republike Srpske Miloradu Dodiku i njegovoj porodici da se obogate na račun javnosti. Sankcionisano je i osam pojedinaca da su po Dodikovoj direktivi organizovali i sproveli obilježavanje neustavnog Dana Republike Srpske u januaru 2024. godine.
Milorad Dodik i ruski ambasador u BiH Igor Kalabuhov tokom Dana RS-a u januaru 2024. godine. Foto: Detektor

Ured za kontrolu stranih sredstava Ministarstva finansija Sjedinjenih Američkih Država (OFAC) saopštio je da je proslava 9. januara u suprotnosti sa principima Dejtonskog mirovnog sporazuma, koju je Ustavni sud Bosne i Hercegovine proglasio neustavnim.

„Današnja akcija ističe Dodikove stalne napore da podriva demokratski i multietnički okvir koji definiše modernu BiH. SAD, koristeći naše proširene ovlasti, ostaju posvećene sprječavanju bilo kakvih pokušaja Dodika i njegovih prijatelja da se obogate i destabilizuju region”, rekao je vršilac dužnosti podsekretara za terorizam i finansijsku obavještajnu službu Bradly T. Smith.

Dodikovi napori da se obogati doveli su do sankcionisanja ključnih dijelova njegove koruptivne mreže, uključujući nekoliko komapnija i pojedinaca pod direktnom kontrolom Dodikovog sina, Igora Dodika, u akcijama OFAC-a od 20. oktobra 2023. godine, 18. juna 2024. godine, 6. novembra 2024. i 18. decembra 2024. godine, navodi se u saopćenju.

“Iako Igor kontroliše mnoge kompanije u ovoj mreži, on prikriva svoju ličnu povezanost s tim kompanijama oslanjajući se na različite vlasnike i direktore”, saopćeno je iz OFAC-a i objašnjeno da današnja akcija nadograđuje nedavno označene kompanije i koristi proširene ovlasti izvršne naredbe kako bi spriječila pokušaje zaobilaženja sankcija.

Sankcionisani su Radmila Bojanić, Pavle Ćorović, Siniša Dodik, Nemanja Reljin kao rukovodioci firmi koje se povezuju s porodicom Dodik.

Sankcionisan je Pavle Ćorović, državljanin BiH i Srbije, suprug sankcionisane Gorice Dodik i direktor Global Liberty Laktaši, firme koja je također pod sankcijama  od 20. oktobra 2023. godine jer je, kako se navodi, zajedno sa drugim kompanijama povezanim s Dodikom, dobila unosne podsticaje iz budžeta RS-a.

Radmila Bojanić i Nemanja Reljin, direktorica i vlasnik sankcionisanog Nimbus Innovations Banja Luka, sankcionisani su jer su prethodno obavljali iste funkcije u Sirius 2010., prije nego što je Sirius spojen s Nimbusom. Nimbus i Sirius su sankcionisani zbog toga što ih kontroliše Igor Dodik, navodi se u saopćenju.

“Bojanić je izveštavala Igora o poslovnim prilikama i tražila njegovo odobrenje prije nego što je nastavila sa poslovnim odlukama”, kažu iz OFAC-a.

Podsjećaju da je od 8. do 10. januara 2024. godine, Vlada Republike Srpske organizovala proslavu Dana RS-a uprkos ranijim odlukama Ustavnog suda BiH koje su proglasile obilježavanje 9. januara neustavnim zbog kršenja ustavne obaveze BiH o nediskriminaciji.

Zbog toga su na novoj listi sankcija završili Danijel Dragićević, Goran Filipović, Marko Gujančić, bivši direktor policije i aktuelni ministar unutrašnjih poslova RS-a Siniša Karan, Rajko Kuzmanović, direktorica Radio televizije Republike Srpske Dijana Milanković, Dalibor Panić, Goran Raković i predsjednik Ustavnog suda RS-a Džerard Selman.

“Ove događaje je eksplicitno organizovala Vlada RS, a Dodik je lično nadgledao i usmjeravao organizaciju i obilježavanje Dana RS 2024. godine. U odgovoru na ove proslave, Visoki predstavnik je izjavio da obilježavanje 9. januara kao Dana RS predstavlja „jasno i direktno kršenje konačnih i obavezujućih odluka Ustavnog suda BiH“ i naglasio da takvo nesprovođenje odluka Ustavnog suda BiH predstavlja krivično djelo prema Krivičnom zakonu BiH.

Milorad Dodik je, pored vodeće uloge u organizovanju događaja za 2024. godinu, nedavno usmjerio planiranje Dana RS za 2025. godinu. Za pomoć u planiranju, Dodik je uputio javne službenike da podrže organizacione napore. Karan, Dragičević, Raković, Panić, Milanković, Selman i Kuzmanović su zvanično imenovani za članove Organizacionog komiteta Dana RS 2025. godine, navodi se u saopćenju. Također se navodi da su Karan i Panić po Dodikovom naređenju bili dio grupe članova SNSD-a za planiranje nezavosnosti entiteta.

Kao rezultat današnjih sankcija, sva imovina i interes u imovini označenih osoba u SAD-u ili pod kontrolom američkih državljana, su blokirani i moraju biti prijavljeni OFAC-u.

Detektor je ranije analizirao kako su kompanije koje je američka administracija sankcionisala dobile od domaćih institucija tendere u vrijednosti većoj od pola milijarde maraka.

Lejla Memčić