Ambasada SAD-a pozvala vlasti RS-a da budu transparentniji o nabavci softvera od kineske firme sa crne liste

Iz Ambasade SAD-a kažu da je Ured za kontrolu imovine stranaca (OFAC) Ministarstva finansija SAD-a identifikovao China Electronics Corporation (CEC), matičnu kompaniju ELINC-a, zbog aktivnosti u sektoru odbrane i srodnih grana kineske privrede povezanih s vojnim materijalima i opremom.

“Nejasna priroda ovog ugovora, uključujući njegovo sklapanje van uobičajenih javnih nabavki, otvara ozbiljna pitanja o uslugama koje se pružaju, potencijalnim rizicima za stanovnike RS-a, i razlogu zbog kojeg je Vlada RS-a odabrala kompaniju koja je poznata kao dio vojnog industrijskog kompleksa Narodne Republike Kine, umjesto onih sa boljom reputacijom. Apelujemo na zvaničnike u Banjaluci da budu transparentni i pruže relevantne informacije o ovom ugovoru, kako bi stanovnici RS-a razumjeli kako se troši njihov poreski novac“, navodi se u saopštenju Ureda za odnose s javnošću Ambasade SAD-a, koje prenosi agencija FENA.

Poslovni portal Capital ranije je otkrio da je Vlada Republike Srpske početkom juna ove godine potpisala ugovor za nabavku softvera za digitalnu zaštitu sa kineskom IT kompanijom ELINC, iako se radi o kompaniji koja je na listi američkih sankcija.

Ugovor vrijedan 57 miliona maraka potpisan je u tajnosti, a ELINC je u vlasništvu China Electronic Corporation, koja se već tri godine nalazi na američkoj “crnoj listi”.

Capital je ranije pisao da nije poznato da li su potpisnici IT ugovora iz Republike Srpske uopšte znali za ovo, ili su zbog toga i sakrili od javnosti da nabavljaju softver od kompanije koja je pod sankcijama. Iz Transparency Internationala u BiH kažu da je suštinski problem sama tajnost potpisivanja ugovora.

“Što se tiče toga da je ugovor proglašen tajnim, u Zakonu o javnim nabavkama zaista piše da se oni ugovori koji se odnose na bezbjednost mogu proglasiti tajnim, međutim, ovdje je sporno što mi ne znamo uopšte da li je osnovano proglašen cijeli postupak tajnim, izuzet od postupaka javnih nabavki“, kaže Damjan Ožegović iz Transparencyja.

Iz ove organizacije dodaju da se zbog velike zainteresovanosti javnosti morao objaviti bar dio objašnjenja o nabavci softvera, uzimajući u obzir koliko je novca potrošeno, te da se i sam ugovor mogao objaviti uz izuzimanje osjetljivih sigurnosnih podataka.

Ranije su za Capital iz Agencije za informaciono-komunikacione tehnologije RS-a potvrdili da žele “pod jedan kišobran“ staviti 780 institucija i ustanova, ali nisu objasnili s kojim ljudstvom to planiraju uvesti. Republika Srpska je potrošila stotine miliona maraka za nabavke raznih softvera, dodjeljujući poslove kompanijama od kojih su neke završile na OFAC-ovoj listi sankcionisanih pravnih lica zbog povezanosti s porodicom Milorada Dodika.