Srbijanski prorežimski mediji hvale rusko ‘osvajanje’ Ukrajine

Naslovne strane srbijanskih novina u petak ujutro. Foto: Photo: politika.rs, danas.rs, novosti.rs, kurir.rs, objektiv.rs, nova.rs, informer.rs. Ilustracija: BIRN.

Novinske kuće koje podržavaju srbijansku vladu pozdravile su rusku invaziju Ukrajine na naslovnicama od petka, 24 sata nakon što je ruski predsjednik Vladimir Putin pokrenuo vojni napad.

Informer i Alo objavili su naslove na prvoj stranici u kojima tvrde da je Rusija “za dan došla do Kijeva”, dok se u naslovu Objektiva navodi da su “Rusi osvojili Ukrajinu u jednom danu”.

Glavni naslov u Večernjim Novostima kaže da je “ruski udar odgovor na prijetnje NATO”.

Sprski Telegraf objavio je naslov da “Putin sprema Satanu [ruski R-36 interkontinentalni balistički projektil] za Evropu” uz fotografiju ruskog predsjednika u vojnoj uniformi.

Glavni naslov u Politici glasi “Ratno stanje u Ukrajini”, navodeći da je “Putin odobrio operaciju ‘demilitarizacije i denacifikacije’,” citirajući samo ruske izvore o tekućem ratu. Ruski zvaničnici su često optuživali ukrajinsku vladu Volodymyra Zelenskyja, koji je Jevrej, da je fašistička.

Istovremeno, Danas i Nova, koji se smatraju kritičarima vlasti, većinom izvještavaju o šutnji srbijanskih zvaničnika o ruskim napadima na Ukrajinu.

Predsjednik Aleksandar Vučić, Putinov saveznik koji takođe teži ka članstvu Srbije u EU, još nije objavio zvanični pogled na rusku invaziju Ukrajine.

Ruski predsjednik Vladimir Putin (u sredini) sa predsjednikom Srbije Aleksandrom Vučićem (desno) i pokojnim patrijarhom Srpske pravoslavne crkve Irinejem (lijevo) u Beogradu, januar 2019. Foto: EPA-EFE/ANDREJ CUKIC.

Mejnstrim mediji u Srbiji, koji su obično proputinovski orijentirani, nastavili su ga podržavati nakon što je priznao nezavisnost dvije otcijepljene regije na istoku Ukrajine, Donjecka i Luhanska, 21. februara.

U utorak je tabloid Informer otišao najdalje objavivši na naslovnici tvrdnju da je “Ukrajina napala Rusiju”.

Tu se navodi da su “Ukrajinci granatirali granični prelaz u blizini Rostova, 150 metara unutar ruske teritorije” te da su “ruske specijalne snage likvidirale pet ukrajinskih diverzanata koji su pokušali da pređu granicu”, a te je tvrdnje oštro negirala vlada Ukrajine.

Tabloid Kurir je 22. februara objavio naslov u kome navodi da je “Rusija učinila sve što može za mir u Ukrajini”.

Narednog dana, 24 sata prije početka ruske invazije, Večernje Novosti su izvijestile na istaknutom mjestu da je Putin kazao kako Rusija “ne pravi imperiju, najbolje bi bilo da se Kijev odrekne [svoje želje da se pridruži] NATO”.

Na dan invazije, u četvrtak, Informer citira bivšeg američkog predsjednika Donalda Trumpa koji je kazao: “Putin je genije, namagarčio nas je sve”. Uz izuzetak Trumpa, Putin je bio jedini lider koga su provladini tabloidi citirali, te jedini čija je fotografija štampana na njihovim naslovnim stranama.

Tabloid Kurir u međuvremenu navodi da iza sukoba “stoji borba oko energenata: SAD su iskoristile konflikt kako bi pokušale da ostvare dugogodišnji plan – smanjivanje gasne zavisnosti od Rusije”.

S obzirom na čvrste veze Srbije sa Rusijom, mnogi srbijanski naslovi su se bavili i narednim koracima zvaničnog Beograda u smislu njegovog još uvijek nejasnog odgovora na rat u Ukrajini. Predsjednik Vučić je jedini evropski lider koji još nije zauzeo stav o ruskoj invaziji.

To veče kada je Putin priznao dvije separatističke teritorije, Vučić je kazao da je 80 posto srbijanskih medija “uvijek, šta god da se događa, na ruskoj strani”, dok je “20 posto, kod kojih takođe ne postoji nepristrasan i objektivan pristup, oni su a priori protiv Rusa”.

On je takođe naveo da je Srbija pod pritiskom da se pridruži sankcijama EU protiv Rusije, te je izrazio zabrinutost o uticaju na ekonomiju njegove zemlje.