Karadžić: Ekscesi i tenzije

Karabeg, bivši predsjednik opštinske vlade u Sanskom Mostu, u pisanoj izjavi uvedenoj u spis, potvrdio je navod optužnice da su srpski vojnici i policajci nezakonito pritvorili, prebijali i zlostavljali stotine nesrba u zatočeničkim centrima Betonirka i Manjača.

Iako su od septembra 1991. godine postojale tenzije, situacija u Sanskom Mostu, prema Karabegovom iskazu, naglo se pogoršala u aprilu 1992. kada je Srpska demokratska stranka (SDS) počela da insistira da se opština podijeli na srpsku i nesrpsku.

“SDS je pravila ekscese kako bi izazvala tenzije. Na svaki način su željeli da dođe do sukoba jer su oni bili jači i bili bi pobjednici u tom sukobu, koji smo mi izbjegavali. Htjeli su svoju policiju, svoju opštinu, svoje ulice.”, rekao je Karabeg.

Progon Bošnjaka i Hrvata iz 20 opština širom BiH, među kojima je i Sanski Most, stavlja se na teret Karadžiću, nekadašnjem predsjedniku Republike Srpske (RS) i SDS-a. Karadžić se tereti i za genocid, zločine protiv čovječnosti i kršenje zakona i običaja ratovanja.

Karabeg je posvjedočio da su nesrpski zvaničnici 19. aprila 1992. morali da izađu iz zgrade Skupštine opštine Sanski Most, kada im je lider SDS-a i predsjednik opštine Neđeljko Rašuo dao ultimatum i “prijetio napadom”.

Kada su izašli, kazao je Karabeg, u zgradu Opštine bačene su ručne bombe. “Oni su zauzeli cijelu opštinu Sanski Most i imali su svu vlast u odnosu na Bošnjake i Hrvate”, naglasio je svjedok.

Karabeg je kazao da je on uhapšen 25. maja 1992. godine, zajedno sa još 250 uglednih nesrba, i da je bio pritvoren i prebijan u policijskoj stanici, a zatim i u fabrici Betonirka i na Manjači.

“Srpska strana imala je politiku da nas 250 proglasi ekstremistima. Rekli su da nije nas, onda bi oni mogli sa Bošnjacima i Hrvatima. Kad su neke pobili, a ostale prebacili u Betonirku i na Manjaču, onda kad smo mi nestali, našli su drugih 250 ekstremista, i tako je trajalo od maja 1992. godine”, izjavio je Karabeg.

Nakon što je oslobođen u razmjeni u oktobru 1992. godine, Karabeg je do 1995. u Travniku dočekivao konvoje sa Bošnjacima protjeranim iz Sanskog Mosta.

“Nijedan mi nije rekao da je dobrovoljno otišao, a svi su plakali. Govorili su da je na njih vršen pritisak da napuste Sanski Most i da su morali ići jer sloboda je sloboda”, kazao je Karabeg.

Karadžić je prilikom unakrsnog ispitivanja tvrdio da su Bošnjaci u Sanskom Mostu od avgusta 1991. prikupljali novac za oružje i da su osnovali Zelene beretke. Na Karadžićevu sugestiju da je formirana “bošnjačka vojska”, Karabeg je uzvratio: “Kad smo toliko to radili, kažite mi onda koliko je Srba ubijeno u Sanskom Mostu, a koliko je Bošnjaka i Hrvata uhapšeno i ubijeno. Što me to ne pitate?”.

Unakrsno ispitivanje svjedoka Karadžić će nastaviti u srijedu, 14. septembra ove godine.

R.M.