Skup koji se u utorak i srijedu održava ispred Narodne skupštine Republike Srpske kako bi građani pružili podršku predsjedniku entiteta Miloradu Dodiku nije najavljen banjalučkoj policiji nakon što je Vlada u ponedjeljak, 24. februara, donijela odluku o njegovom održavanju. Na vanrednoj sjednici usvojili su “informaciju o rušenju Ustava BiH, mjerama i zadacima u cilju zaštite Ustava BiH”. Tada su zadužili Ministarstvo rada i boračko-invalidske zaštite da organizuje dvodnevni skup podrške institucijama.
Ali Ministarstvo nije policiji najavilo skup, kako je to uobičajeno za građane, potvrđeno je za Detektor.
“Skup nije prijavljen jer je odluka o održavanju skupa donesena na sjednici Vlade Republike Srpske. Organizator je Ministarstvo rada i boračko-invalidske zaštite, a i MUP RS-a je dio Vlade Republike Srpske”, rekla je Milana Stojanović, portparol banjalučke Policijske uprave, u telefonskom razgovoru.
Vlada skup podrške institucijama organizuje ispred zgrade Narodne skupštine, gdje je, po Zakonu o javnom okupljanju RS-a, zabranjeno okupljanje.
“Zakon se primjenjuje na javna okupljanja građana, a Vlada je državni organ”, kaže banjalučka advokatica Jovana Kisin Zagajac.
Sa druge strane, dodaje Kisin Zagajac, Vlada u svojoj nadležnosti nema organizaciju javnih skupova i nije jasno zašto je Vlada organizator, osim što se u informaciji usvojenoj na Vladi navodi da je “Vlada izašla u susret zahtjevima boračkih organizacija”.
Jasno je da se zakon ne primjenjuje jednako prema svima, kaže analitičar Srđan Puhalo.
“To je selektivan pristup zakonu – kada odgovara, onda može, a kada ne odgovara, onda ne može. Zakon je jasan i kaže da ne može 50 metara od institucija”, kaže Puhalo.
Zakon o javnom okupljanju Republike Srpske izmijenjen je 2008. godine, a izmjene i dopune zakona bile su predmet kritike stručne javnosti zbog ograničavanja prava građanima na izražavanje nezadovoljstva i okupljanja ispred institucija.
“Izuzev prostora određenog aktom grada ili opštine mirno okupljanje ne može se održavati u blizini objekata koji se posebno obezbjeđuju na udaljenosti najmanje 50 metara od njih”, piše u Zakonu o javnom okupljanju Republike Srpske.
Ozren Perduv iz neformalne grupe građana “Pravda za Davida” podsjeća da su članovi ove grupe, između ostalog, dobijali i prekršajne prijave zbog okupljanja ispred zgrade Narodne skupštine Republike Srpske. Kaže i da ga činjenica da Vlada nije prijavila skup ne iznenađuje.
“Kada je neki skup u njihovom interesu, onda može bilo gdje. Inače, ne može ni na mjestima koja su predviđena za javna okupljanja . Klasična diskriminacija građana, ali mi smo na to navikli. Sve ovo vrijeme nas lobotomiraju pričom o tome kako tamo neki stranac krši naša prava i slobode, a zapravo sve to vrijeme to oni isto rade prema sopstvenim građanima”, kaže Perduv za Detektor.
Banjalučki advokat Aleksandar Jokić kaže da Zakon o javnom okupljanju ne propisuje izuzetke u zavisnosti od toga ko organizuje javni skup.
“Zakon o javnom okupljanju ne propisuje izuzetke kada skup organizuje Vlada ili politički subjekt , te je jedini zakonit način organizacije ovakvog skupa koji traži veće mjere obezbjeđenja, izmjenu režima saobraćaja i očekuje se veliki broj učesnika, prijava skupa u skladu sa Zakonom. Istina, sam zakon ne predviđa izvršnu vlast kao posebnu vrstu organizatora okupljanja, već samo fizička i pravna lica ili grupu građana, ali ovo ne bi trebalo interpretirati na način da zakoni ne važe za izvršnu vlast, jer se time šalju veoma loše poruke građanima”, kaže Jokić.
Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srpske danas je obavijestilo javnost o izmijenjenom režimu saobraćaja u Banjaluci i o tome koje će ulice u najvećem gradu Republike Srpske biti zatvorene zbog održavanja skupa ispred NSRS-a.
