Narodna skupština Republike Srpske usvojila izvještaj koji ne prihvata termin genocid u Srebrenici

Poslanici svih stranaka iz Republike Srpske jednoglasno su usvojili izvještaj, ali i 12 zaključaka. Pozvani su predstavnici Republike Srpske u Predstavničkom domu Parlamenta BiH da zaključke upute u parlamentarnu proceduru.

Navodi se i da Narodna skupština izražava pijetet prema svim žrtvama i njihovim porodicama iz tragičnog sukoba u BiH, i da osuđuje ratne zločine na svim stranama.

Jednim od zaključaka Narodna skupština odbacuje izvještaj Komisije za istraživanje događaja u i oko Srebrenice od 10. do 19. jula 1995, smatra ga netačnim, tendencioznim, spekulativnim i politički nametnutim od tadašnjeg visokog predstavnika Paddyja Ashdowna.

“Narodna skupština ukazuje na činjenicu da je u Izvještaju komisije utvrđeno da je u periodu od 1992. do 1995, kao posljedica etničkog čišćenja srpskog naroda, ubijeno i stradalo više od 2.650 civila, zarobljenih vojnika i pripadnika seoskih straža. Narodna skupština Republike Srpske potvrđuje da je termin genocid za Srebrenicu netačan i da se ne može prihvatiti i trajno odbacuje tu kvalifikaciju, imajući u vidu da je minimalan broj pripadnika muslimanskih snaga/ratnih zarobljenika, zarobljenih i pogubljenih, između 1.500 i 2.000, a maksimalan broj do 3.000”, piše u jednom od usvojenih zaključaka.

Entitetska skupština je zatražila od člana Predsjedništva BiH iz Republike Srpske Željke Cvijanović da pokrene proceduru razrješenja stalnog predstavnika BiH pri Ujedinjenim nacijama (UN) Zlatka Lagumdžije zbog “njegovih postupaka u vezi sa pripremom i dostavljanjem Prijedloga rezolucije o genocidu u Srebrenici Generalnoj skupštini UN-a s ciljem demonizacije Republike Srpske i srpskog naroda kao genocidnog”.

Poslanik Stranke demokratske akcije u Narodnoj skupštini Ramiz Salkić je usvajanje izvještaja nezavisne međunarodne komisije nazvao negiranjem genocida i pokušajem revidiranja istorije.

“Naravno da nije prihvatljiv ovaj sramni izvještaj koji pokušava da uvede revizionizam i da negira sudske presude, dokazane i utvrđene, van svake razumne sumnje, činjenice. Nikakav ovakav kvazi, sramni izvještaj, kako god da je nazovete, ‘vanplanetarne’ komisije, neće promijeniti ove činjenice”, rekao je Salkić.

Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik još jednom je negirao genocid u Srebrenici.

Kazao je da je jasno da se u Srebrenici desio zločin, da su ga počinili pojedinci koji su za to odgovarali, a da je nedopustiv pokušaj nametanja krivice cijelom srpskom narodu.

“Svi koji su potraživani, presuđeni su. I o tome imam svoje mišljenje, sud je i namješten da bi moglo da se sudi. (…) Da ste imalo objektivni, sigurno biste morali da pričate i o zločinima vašeg naroda. Ja se odričem, niko ne može da počini zločin i da kaže da je to u ime srpskog naroda, to srpski narod odbacuje, sve te zločince i bitange mi ne želimo da zadržimo, ali vi ste u ovo unijeli politiku”, rekao je Dodik replicirajući Salkiću.

Dodik je kazao i da je većina ubijenih poginula u pokušajima da se vojnički probije kroz obruč, da je određen broj onih koji su predstavljeni kao žrtve genocida u Srebrenici nastradao na drugim mjestima i u drugom vremenskom periodu, kao i da se kao ubijeni u Srebrenici vode mnogi koji su pronađeni živi van BiH.

Rekao je Dodik i da je više Srba ubijeno u Sarajevu nego Bošnjaka u Srebrenici.

Više sudskih vijeća u Haagu je utvrdilo da su srpske snage u julu 1995, nakon pada Srebrenice, pogubile nekoliko hiljada muškaraca Bošnjaka, a prema presudama, ukupan broj pogubljenih muškaraca kreće se između 7.000 i 8.000.

U jednoj od presuda u predmetu “Popović i ostali” konstatovano je da je operacija ubijanja – od odvajanja preko zatočenja do pogubljenja i pokopavanja – bila pažljivo orkestrirana strategija uništavanja usmjerena protiv bošnjačkog stanovništva istočne Bosne, te se Vijeće van svake razumne sumnje uvjerilo da su ta djela izvršena s genocidnom namjerom.

Poslanici Pokreta za državu Mirsad Duratović, Saša Grbić i Andrea Gajić nisu prisustvovali sjednici. Oni su prije početka zasjedanja Skupštine kazali kako je rasprava o izvještaju ove komisije pokušaj negiranja genocida u Srebrenici, kao i da ne žele da učestvuju u aktivnostima koje bi “sutra nečiju djecu mogle da gurnu u rat”.

Komisija za utvrđivanje stradanja svih naroda u srebreničkoj regiji je formirana odlukom Vlade Republike Srpske, a svoj rad je predstavila u julu 2021. godine. Izvještaj je nakon objavljivanja izazvao oprečne reakcije.

Pravnici i eksperti za tranzicijsku pravdu ranije su kritikovali osnivanje Komisije navodeći da su lica koja su u nju imenovana pristrasna, kao i da se radi o pokušaju osporavanja genocida u Srebrenici.

Niz stavova navedenih u ovom Izvještaju, koji je ranije analizirao Detektor, protivi se zaključcima donesenim u više presuda Haškog tribunala, iako se komisija u radu poziva na ove presude.

Iz Evropske unije su saopštili kako od BiH očekuju da napravi iskorake umjesto preduzimanja radnji koje su u suprotnosti sa njenim evropskim putem, dok su očekivanja od entitetskog rukovodstva Republike Srpske da obustave ovakve zakonodavne inicijative.