BiH bilježi vrlo izražen pad u rezultatima borbe protiv korupcije i dostupnosti osnovnih prava
Bosna i Hercegovina od 2015. godine, otkada se vrši istraživanje vladavine prava širom svijeta, bilježi kontinuirani pad i nalazi se znatno ispod pojedinih zemalja u regiji. Srbija i Albanija su jedine države u regiji koje su nižeplasirane od BiH na ovogodišnjem Indeksu vladavine prava. Od 142 zemlje svijeta, BiH je pala na 75. mjesto.
“U odnosu na prošlu godinu, Bosna i Hercegovina nije uspjela da ostvari napredak niti u jednoj od praćenih oblasti, te je najznačajniji pad zabilježila u indikatoru koji mjeri dostupnost osnovnih prava”, navodi Tranparency International koji je objavio Indeks.
Za ovaj rezultat najznačajnija je ocjena zaštite i garancije slobode izražavanja i mišljenja, po kojoj se BiH nalazi na 108. poziciji u svijetu, a čemu su doprinijeli napori vlasti na svim nivoima da uguše svaki vid kritike – bilo kroz izmjene Krivičnog zakonika Republike Srpske kojim se kriminalizovala kleveta, ili novog zakona o “agentima stranog uticaja“, ali i pokušaji nadležnih u Kantonu Sarajevo da ograniče slobodu govora i uvedu cenzuru pod izgovorom borbe protiv takozvanih “lažnih vijesti“.
“Oblast koja je i dalje najlošije ocijenjena u BiH je prisustvo korupcije, pri čemu su ubjedljivo najlošije ocijenjeni parametri koji mjere u kom stepenu funkcioneri zloupotrebljavaju poziciju zbog ostvarenja ličnih interesa. BiH je, u odnosu na prošlu godinu, nazadovala i u oblasti pravosuđa i uspostavljanja efikasnih mehanizama za ograničenje vladinih ovlasti”, objavio je Transparency.
Istraživanje u kom su, pored građana, učestvovali pravnici i stručnjaci iz različitih oblasti, još jednom potvrđuje nalaze sličnih relevantnih međunarodnih istraživanja, kao što je Indeks percepcije korupcije, izvještaji Freedom House-a i Svjetske banke – da BiH, ne samo da nije ostvarila nikakav napredak, već bilježi vrlo izražen pad u rezultatima borbe protiv korupcije.
U septembru ove godine Detektor je objavio TV emisiju koja govori o tri ključna problema u procesuiranju korupcije kroz indeks pravosuđa.
Osim istraživanja međunarodnih organizacija, izvještaji Transparency Internationala BiH govore u prilog tome da je stepen transparentnosti javnih institucija nedovoljan, da se korupcija – naročito visokog nivoa – ne procesuira, kao i da nosioci najviših pravosudnih funkcija ne snose skoro pa nikakve značajne posljedice za propuste u svom radu.
Kako se navodi, Indeks vladavine prava Svjetskog projekta pravde mjeri se kroz osam indikatora – ograničenja vladinih ovlaštenja, odsustvo korupcije, otvorenost vlasti, dostupnost osnovnih prava, red i bezbjednost, sprovođenje zakona, građansko-pravni sistem i krivičnopravni sistem.
